سیدحمید حسینی روز سه شنبه در گفت و گو با اگزیم نیوز، ظرفیت صادراتی کشور را در حال حاضر حدود یک چهارم این میزان ذکر کرد و افزود: اکنون ظرفیت خالی زیادی برای تجارت در کشور داریم که بخش زیادی از آن به خاطر مشکلات ناشی از تحریم‌های ظالمانه غرب بخصوص آمریکا بدون استفاده مانده و قادر به بهره گیری کامل از این ظرفیت‌ها نیستیم.

وی که درباره مشکلات متعدد موجود در بخش تجارت خارجی کشور سخن می گفت، ادامه داد: صدور بخش زیادی از کالاهای تولیدی کشور به صورت غیررسمی و قاچاق به عراق، پاکستان و افغانستان نیز از دیگر مشکلات کشور بوده که مانع از دسترسی دقیق به صادرات واقعی کشور شده است.

این فعال اقتصادی با اشاره به اینکه موانع صادراتی زیادی در کشور وجود دارد، اظهار داشت: از آنجا که بسیاری از واحدهای ما در تامین مواد اولیه مورد نیاز خود به علت کمبود منابع ارزی با مشکلات متعددی مواجه هستند امکان تهیه و تامین مواد اولیه لازم برای تولید را با قیمت مناسب ندارند.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، بی‌ثباتی قوانین و مقررات را یکی دیگر از مشکلات اساسی این بخش عنوان کرد که سبب شده کشورهای همسایه ترجیح می‌دهند روی کالاهای ما به عنوان تامین‌کننده دائمی حساب باز نکنند. برای مثال در یکسال گذشته به علت شیوع کرونا صادرات بسیاری از اقلام به کشورهای مختلف ممنوع شد لذا کشورهای همسایه برای تامین نیاز خود به کشورهای دیگر مراجعه کردند چرا که وقتی ما صدور کالایی را ممنوع می‌کنیم طرف تجاری ما نیز واکنش نشان داده و تلاش می‌کند که کالاهای مصرفی خود را از کشوری دیگر تهیه کند.

حسینی در این خصوص تاکید کرد که باید این انعطاف را داشته باشیم که به کشور هدف نیز در بروز چنین مواردی، بازار بدهیم. به عنوان مثال طی سال گذشته به‌رغم اینکه با ترکیه قرارداد تعرفه ترجیحی تجاری داشتیم اما به علت اینکه ورود بسیاری از اقلام آن‌ها را به کشور ممنوع کردیم، تعمیر خط لوله گاز با کم‌کاری این کشور مواجه و باعث شد صادرات ما به ترکیه در ۶ ماه ابتدای سال ۹۹ بسیار افت کند.

وی تصریح کرد: هرچند ترکیه، امارات، افغانستان، پاکستان، عراق و روسیه ظرفیت ۱۰۰ میلیارد دلار واردات از ایران را دارند و با وجودی که بخش زیادی از ظرفیت صنعتی کشور اکنون خالی مانده اما نتوانستیم از این امکان به نفع مطلوب بهره گیری کنیم. در حال حاضر تنها مشکل کشور در صنعت سیمان، فولاد، مواد معدنی، لوازم ساختمانی، صنایع غذایی است زیرا برخی از واحدهای تولیدی با ظرفیت پایین کار می‌کنند و یا تعطیل شده‌اند.

وی اضافه کرد به هرحال اگر اکنون برای کالاهای سنتی مثل فرش، زعفران، پسته و کالاهای هایتکی مثل نانو و تجهیزات پزشکی و نفتی، تقاضای خارجی وجود داشته باشد می توانیم صادرکننده خوبی باشیم البته به نظر می‌رسد عامل اصلی تحقق این امر توسعه روابط بین الملل و توافقات تجاری دو و چندجانبه و بعد از آن تلاش و همت صادرکنندگان است که بتوانیم به میزان صادرات سال ۸۹ که در حال حاضر کاهش زیادی پیدا کرده، برسیم.

حسینی ابراز امیدواری کرد که با رفع تحریم‌های بانکی بحث پیمان ارزی زودتر از بخش صادرات حذف شود زیرا یکی از عوامل مشکل‌ساز در تجارت کشور است.

وی با بیان اینکه کشور ما در منطقه خاورمیانه و غرب آسیا کمترین توافقنامه‌های تجاری را دارد، گفت: از آنجا که کشور ما پتانسیل زیادی برای توسعه تجارت دارد، اگر با کشورهای همسایه توافقنامه‌های تعرفه ترجیحی بیشتری داشته باشیم و از یکدیگر حمایت و روابط مان را تسهیل کنیم می‌تواند به نفع دو کشور باشد.

دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق در همین بخش یادآور شد: ما در منطقه، سازمان همکاری اقتصادی منطقه ای اکو را داریم که کارکردی ندارد و یک پیمان با سازمان کشورهای اسلامی داریم که به علت اختلاف میان ایران و عربستان و  عربستان و ترکیه نتوانسته ایم از ظرفیت و بانک آن استفاده کنیم.

حسینی پیشنهاد کرد که یک پیمان منطقه‌ای امنیتی و مرزی شبیه پیمان شانگهای با کشورهای افغانستان، پاکستان، سوریه، لبنان، سوریه و چین تشکیل دهیم که از طریق آن بتوانیم مسائل امنیتی را با کمک همدیگر حل کرده و خطر داعش را در منطقه از بین ببریم زیرا این امر می‌تواند بسترساز توسعه روابط منطقه‌ای ما باشد که در آن صورت حتی عربستان، یمن، امارات و قطر هم می‌توانند به این پیمان منطقه‌ای بپیوندند.

وی ادامه داد: عدم توسعه روابط ایران با همسایگان بخاطر روابط تنش‌زا آمریکا با کشور و تحریم بوده بطوری که تاثیر آن را می‌توان در روابط با کشورهای همسایه مشاهده کرد. این در حالی است که تحریم‌ها باعث شده هزینه‌های مبادله، ریسک تجاری، نقل‌وانتقال، اسناد، حمل‌ونقل و استفاده از توان کشورهای همسایه برای ترانزیت کالاهای صادرکنندگان، افزایش یابد تا نتوانیم از بازارهای منطقه استفاده کنیم.

حسینی تاکید کرد: احیای برجام و رفع تحریم‌ها نه تنها در افزایش میزان صادرات و ارزش کالاهای صادراتی ما تاثیرگذار خواهد بود بلکه تحمیل هزینه‌های ۲۰ درصدی بر شرکت‌ها را نیز کاهش خواهد داد. در حال حاضر صادرکننده حداقل حمایت را دارد که می‌تواند با استفاده از ضوابط بانکی و ال‌سی دریافتی اعتبارات لازم را دریافت کند.

دبیرکل اتاق ایران و عراق با اشاره به حجم پایین تجارت خارجی کشور که در شان ملت نیست، گفت: توان تجارت خارجی کشور اعم از صادرات و واردات اکنون حدود ۱۵۰ میلیارد دلار است که متاسفانه نتوانسته ایم از این امکان به نحو مطلوب بهره گیری کنیم.

وی یادآور شد: ایران سابقه تجارت ۲۵۰ میلیارد دلاری در سال به صورت رسمی را نیز داشته که متاسفانه ما این موقعیت‌ها را از دست داده ایم هرچند می توانیم با استفاده از ظرفیت ترانزیتی، میزان صادرات را افزایش دهیم.

حسینی در پایان یادآور شد: از آنجا که تنش‌های بین آمریکا و چین افزایش پیدا کرده و چین به شدت به دنبال جاده ابریشم است، ایران می‌تواند از این فرصت استفاده کرده و ظرفیت تجاری خود با چین و دیگر کشورها را می توانیم تا دو برابر ظرفیت فعلی کشور، افزایش دهیم.